De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) heeft in september 2019 aan Vattenfall in Diemen een omgevingsvergunning verleend voor de bouw en exploitatie van een biomassacentrale op houtpellets. Op 30 augustus 2023 is deze vergunning vernietigd door de Raad van State.  

Wat doet de Omgevingsdienst?

De OD NZKG verleent namens de provincie Noord-Holland de omgevingsvergunning bouw en milieu. De Omgevingsdienst Noord-Holland-Noord verleent namens de provincie Noord-Holland de vergunning Wet natuurbescherming. De gemeente Diemen heeft op grond van de Wet op de ruimtelijke ordening (bestemmingsplan) door een Verklaring van geen bedenkingen ingestemd met de vestiging van een biomassa installatie op het terrein van Vattenfall. Deze verklaring is onderdeel van de omgevingsvergunning bouw en milieu.

Binnen nationale en Europese regelgeving beoordeelt de OD NZKG aspecten als emissies, luchtkwaliteit, geluid en externe veiligheid. Uit deze beoordeling blijkt dat de vergunde situatie van Vattenfall aan alle regelgeving op deze terreinen voldoet. Vanwege de zorgen van de bewoners in de omgeving en de politieke weerstand is na het ontwerpbesluit een convenant gesloten tussen betrokken partijen waaronder Vattenfall, provincie Noord-Holland, gemeenten Diemen en Amsterdam. Daarin is een aantal afspraken gemaakt; zo is bijvoorbeeld de vergunde emissie van stof gehalveerd en dient het transport van de houtpellets plaats te vinden met behulp van uitstootvrij vervoer. De OD NZKG houdt toezicht op naleving van de vergunning. 

Houtachtige biomassa 

Houtachtige gewassen worden gezien als biomassa als de aard van het materiaal overeenkomt met producten uit de bosbouw. In de biomassacentrale Diemen wil Vattenfall houtachtige pellets verbranden waarbij de ontstane warmte wordt overgedragen aan het water in het warmtenet.  

Bezwaren tegen de omgevingsvergunning Milieu en Bouw en vergunning Wet natuurbescherming

Op 1 februari 2021 was de zitting bij de Rechtbank Haarlem waar de bezwaren van Natuurmonumenten, bewoners en Mobilisation for the Environment (MOB) tegen zowel de Omgevingsvergunning Milieu en Bouw -inclusief Vvgb- en de vergunning Wet natuurbescherming behandeld werden. De Rechtbank kwam op 7 juni 2021 tot een uitspraak. De Rechtbank oordeelde dat zowel de bezwaren op het terrein van de Omgevingsvergunning als de Wet natuurbescherming ongegrond zijn. 

Uitspraak Raad van State 

Op 21 februari 2023 was het hoger beroep van MOB tegen de omgevingsvergunning bouw en milieu (inclusief Vvgb) en de vergunning Wet natuurbescherming bij de Raad van State.  Op 30 augustus deed de afdeling bestuursrecht van de Raad van State uitspraak. De Raad van State oordeelt dat de uitgevoerde MER-beoordeling niet voldoende is, en Vattenfall een Milieueffectrapportage (MER) uit had moeten voeren. Een MER is een uitgebreider onderzoek dan een beoordeling.

De OD NZKG heeft via een door Vattenfall opgestelde MER-beoordeling en een vergunning Milieu, de milieu-effecten van het initiatief in kaart laten brengen. De OD NZKG benadrukt dat zorgvuldig naar de effecten van de biomassacentrale is gekeken. Zoals gebruikelijk is er bij de vergunningaanvraag een *immissieonderzoek gevoegd waarin de effecten van de biomassacentrale op leefniveau zijn beoordeeld. Hieruit kwam naar voren dat dit effect minimaal is.

De uitspraak van de Raad van State gaat over of de houtpellets die Vattenfall wil verbranden wel of niet als afvalstof moeten worden beschouwd. De OD NZKG had deze houtpellets niet als afvalstof beschouwd. Volgens de Raad van State moeten deze houtpellets, in dit specifieke geval, wel als afvalstof worden beschouwd. Daardoor moet de centrale als een afvalverbrandingsinstallatie worden aangemerkt en had de vergunning niet zonder een MER mogen worden verleend. Het is nu aan Vattenfall of zij alsnog een MER willen opstellen en een nieuwe procedure willen doorlopen.

*De immissie betreft de concentratie van stoffen op leefniveau, in de lucht die wij inademen. Emissie is de hoeveelheid verontreinigde stoffen die uit de bron (bijv een schoorsteen) komt.