Februari 2023

Verhuizing ICL Fertilizers stilgelegd

Op 21 februari 2023 heeft ICL Fertilizers de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied geïnformeerd dat het proces voor de verhuizing van de Fosfaatweg naar het OBA (nu HES) terrein aan de Westhavenweg voor circa 6 maanden wordt stilgelegd. Volgens ICL is de financiële (on)haalbaarheid van het project de reden hiervan. Binnen deze 6 maanden onderzoekt ICL een aantal opties die de haalbaarheid kunnen verbeteren. Ook wordt verder uitgewerkt hoe ICL verder gaat produceren op de bestaande locatie, mocht de verhuizing niet doorgaan. Bekijk hier het bericht van ICL.

Voor de Omgevingsdienst betekent dit dat het vergunningstraject voor de oprichting van de nieuwe fabriek wordt bevroren. Wij zullen onze aandacht richten op de bestaande locatie en het proces voor de actualisatie van de vergunning intensiveren.

December 2022

Bijeenkomst ICL over verhuisplannen
Op 20 december 2022 hield ICL een bijeenkomst over haar plannen om de fabriek te verhuizen naar de Westhavenweg. Bekijk hier de presentatie en hier de gespreksnotitie van deze bijeenkomst.

Juni tot en met november 2022

Verhuizing ICL
Op woensdagmiddag 2 november 2022 tekenden ICL Fertilizers, de gemeente Amsterdam en overige betrokken partijen een intentieovereenkomst. Kern van de overeenkomst is dat de verhuizing van ICL van de Fosfaatweg naar een deel van het Overslagbedrijf Amsterdam aan de Westhavenweg mogelijk wordt gemaakt. Ook wordt de kunstmestproductie duurzamer gemaakt en ontstaat eerder dan voorzien (2029 in plaats van 2040) ruimte voor woningbouwontwikkeling aan de noordzijde van het IJ. Lees meer informatie in het persbericht van de gemeente Amsterdam

Stofemissie ICL
Om stofemissies door ICL te voorkomen, hebben we een dwangsom opgelegd. Op 24 augustus 2022 is deze in werking getreden. We voeren regelmatig inspecties uit om te controleren of geen stofemissies meer plaatsvinden. Als we constateren dat er stofemissies plaatsvinden, dan moet ICL een dwangsom betalen. ICL heeft bezwaar gemaakt tegen de dwangsom. Het bezwaar is in behandeling bij de provincie.

Inzet eNoses
Het Jaarverslag eNose-netwerk Noordzeekanaalgebied 2021 staat online. Hierin is ook aandacht voor het varend ontgassen door vrachtschepen. In 2021 heeft het eNose-netwerk 520 gevallen van varend ontgassen op het Noordzeekanaal en Amsterdam-Rijnkanaal geregistreerd. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van de 380 meldingen in 2020. Lees meer over de aanpak hiervan in het jaarverslag.

Verbeterde meldingentool
De OD NZKG heeft een nieuwe tool waarmee overlast melden sneller en makkelijker gaat, vooral via de smartphone. Je kunt hierin mogelijke veroorzakers van overlast aanklikken en foto’s of filmpjes toevoegen aan je melding. Overlast meld je vanaf nu via overlast.odnzkg.nl

Geurmeting bij gebruik secundaire grondstof
Uit het geuronderzoek dat onlangs bij ICL is uitgevoerd, blijkt dat tijdens gebruik van secundaire grondstoffen veel minder geur verspreid wordt. ICL is voor een gedeelte overgestapt op deze grondstoffen. Bekijk hier een bericht uit 2019 over de ingebruikname van een nieuwe installatie waarmee secundaire grondstoffen kunnen worden ingezet.

Mei 2022

• De OD NZKG heeft geen dwangsom opgelegd aan Bunge voor de ongereinigde emissie (zie tijdlijn mei t/m december 2021). Naar aanleiding van zienswijzen van Bunge op ons voornemen tot een last onder dwangsom, hebben wij geconstateerd dat hiervoor onvoldoende juridische grond bestaat.
• We onderzoeken op dit moment stofemissies bij ICL. Aanleiding hiervoor zijn foto’s van stof op daken van het bedrijf, genomen tijdens milieuvluchten door Rijkswaterstaat. Dit zijn helikoptervluchten die Rijkswaterstaat periodiek uitvoert om milieu-overtredingen op te sporen.
• Op 27 mei hadden we een gesprek met enkele inwoners van Tuindorp Oostzaan. Bewoners gaven aan dat ze over het algemeen tevreden zijn over communicatie met de omgevingsdienst. Wel gaven ze aan meer daadkracht te verwachten richting de bedrijven.

April 2022

Publieksjaarverslag 2021

In het publieksjaarverslag van de OD NZKG staat een artikel over de aanpak van geuroverlast in Tuindorp Oostzaan, met medewerking van bewoner Gert Jan Bakker.

Januari tot en met maart 2022

Infraroodcamera
Sinds 2021 heeft de OD NZKG de beschikking over een infraroodcamera. Hiermee kunnen we bijvoorbeeld gasemissies van brandstoffen opsporen die met het blote oog niet zichtbaar zijn. De introductie van de camera heeft al resultaten opgeleverd. Zo bleken bij brandstofterminals enkele onderdelen van tanks defect. We hebben de bedrijven hierop aangeschreven, waarop zij in actie zijn gekomen. Ook in 2022 blijven we deze camera inzetten bij meerdere bedrijven in het havengebied. Zo controleren wij of er sprake is van onbekende geurbronnen die een aandeel hebben in de geuroverlast in Tuindorp Oostzaan.

Onderzoek
Om onze dienstverlening in het proces geuroverlast Tuindorp Oostzaan te optimaliseren, hielden we een klein onderzoek onder bewoners waarmee we regelmatig contact hebben. We stuurden ze een korte vragenlijst. Uit de reacties komt naar voren dat de respondenten over het algemeen tevreden zijn over de communicatie met de omgevingsdienst. We zien ruimte voor verbetering van de communicatie met de mensen die een melding van overlast indienen. Verder komt heel duidelijk naar voren dat de respondenten ontevreden zijn als het gaat om het oplossen van de overlast. De inspanningen tot nu toe hebben nog niet geleidt tot een afname, of het geheel verdwijnen van de overlast.

Mei tot en met december 2021

Op 11 november was er weer een gesprek met een aantal bewoners uit Tuindorp. Dit maal in de wijk, bij De Evenaar. Bewoners geven aan dat de mate van overlast hetzelfde is gebleven, met name bij wind uit het zuidwesten. Omdat de wind sinds begin 2021 vaker uit een andere richting komt, is het aantal meldingen van overlast wel minder. In het voorjaar van 2022 is er weer een gesprek. Onder andere over de ontwerpvergunning voor ICL en Bunge.

Mogelijk verhuist ICL naar een andere locatie. Een verplaatsing heeft consequenties voor de wijziging van de omgevingsvergunning. Zodra bekend is of deze verhuizing doorgaat, maken we de afweging of het nog realistisch is om ICL op de oude locatie bepaalde aanvullende voorzieningen te laten treffen. De mate van investering moet namelijk redelijk zijn en in verhouding staan.

De OD NKZG heeft geconstateerd dat er sprake is van ongereinigde emissie bij Bunge. Daarvoor hebben wij een voornemen tot last onder dwangsom gestuurd. Bunge heeft daarop zienswijzen ingediend. Dit wordt momenteel juridisch beoordeeld. Als de dwangsom definitief wordt, moet Bunge bij iedere overtreding een bedrag van 25.000 euro betalen.

De bedrijven hebben de afgelopen tijd al maatregelen getroffen om geuroverlast te verminderen.

Bewoners gaven aan dat ze op ieder moment een melding willen kunnen doen en vroegen zich af of hiervoor een snellere manier is. Tip: voor het makkelijker melden van overlast vanaf uw telefoon, plaats de internetpagina voor het melden van overlast op het beginscherm van uw telefoon. Hier leest u hoe u dat doet.

Bunge
Het bedrijf heeft:

• werking van de hotwell geoptimaliseerd (dit was een bron van geur die nog niet eerder in beeld was)
• technische en onderhoudstechnische verbeteringen uitgevoerd aan de installatie (MBTF) die geuren afvangt.

Nog twee maatregelen aan twee installaties die geuren afvangen worden begin 2022 uitgevoerd.

Borging van deze vermindering van de uitstoot van geur wordt opgenomen in de nieuwe Omgevingsvergunning milieu. Het bedrijf heeft plannen om ook olie te maken uit raap- en zonnebloemzaad. Deze wijziging van het productieproces komt in een aparte procedure voor een Omgevingsvergunning omdat het een nieuwe ontwikkeling is.  

GGD Amsterdam geeft aan dat emissie van de stof hexaan, die gebruikt wordt in het proces, nog bekeken moet worden op schadelijkheid voor de gezondheid. Hexaan is een stof waarvan de giftigheid in vergelijking tot veel andere stoffen relatief laag is.

ICL
In opdracht van het bedrijf is onderzoek uitgevoerd naar de oorzaken van de pluimdaling (het neerdalen van de rookpluim uit de centrale schoorsteen). Uit dit onderzoek zijn een aantal oplossingen naar voren gekomen. ICL heeft er voor gekozen om een bepaald product niet meer te produceren, omdat dit het beste resultaat oplevert om geuroverlast te voorkomen. De komende maanden besteedt toezicht van de OD NZKG extra aandacht aan de verspreiding van stof tijdens het lossen van grondstoffen bij ICL. Daarnaast zijn begin augustus emissiemetingen uitgevoerd om te bepalen hoe vaak bepaalde metingen moeten worden herhaald. De resultaten hiervan worden nu beoordeeld.

April 2021

De OD NZKG heeft de rapportage ontvangen over de analyse van de eNoses over de maanden november en december 2020 (kijk voor meer informatie bij januari 2021 hieronder). In deze rapportage is verder onderzoek gedaan naar één van de bedrijven aan de noordoostkant van het Noordzeekanaal. Het lijkt erop dat de werkzaamheden van dit bedrijf bijdragen aan de geuroverlast. Ook staat in het rapport dat het, op basis van de eNose-gegevens, aannemelijk is dat 70% van de overlastmeldingen uit Tuindorp Oostzaan veroorzaakt wordt door bedrijven in het industriegebied Coenhaven. In de rest van het onderzoek wordt bekeken of op basis van de eNose-gegevens de exacte bronnen van geuroverlast te herleiden zijn.

Maart 2021

Op 24 maart was er een online gesprek met bewoners. Hierbij werden onderstaande punten besproken. Bekijk hier het verslag van de bijeenkomst.

• Uit het verspreidingsberekening van de emissiemetingen bij ICL concludeert de GGD dat de waarden niet alarmerend zijn voor de gezondheid.
• Bunge heeft een concept-vergunningsaanvraag ingediend. Op dit moment beoordeelt de OD NZKG deze aanvraag. Via deze pagina informeren we u hierover als het zover is.
• De resultaten van het geuronderzoek bij Bunge zijn bekend. Hieruit blijkt dat de hotwell bij Bunge een grotere bijdrage heeft aan de cocktail van geuren in het gebied dan tot nu toe gedacht. We zijn daarover in gesprek met Bunge over wat zij, vooruitlopend op de vergunning, nu al willen doen. Uiteindelijk wordt deze bron ook meegenomen in de revisievergunning en zal de OD NZKG ook op dat punt zo streng als mogelijk vergunnen.
• ICL heeft eind maart gegevens aangeleverd voor de revisie van haar omgevingsvergunning milieu. Deze gegevens worden nu beoordeeld door de OD NZKG.
• De OD NZKG zet het eNose-netwerk in voor gebiedsgerichte bronduiding. Uit de eerste analyse bleek dat een aantal andere bedrijven dan ICL en Bunge mogelijk bijdragen aan de geuroverlast. Hier wordt nu ook onderzoek naar gedaan.

Januari 2021

Om de bron van geuroverlast te herleiden in een gebied vol met bedrijven, wegverkeer en scheepvaart, zetten de Provincie Noord-Holland, Havenbedrijf Amsterdam en de OD NZKG de eNoses steeds meer in. Deze geavanceerde apparaten detecteren verandering in de luchtsamenstelling en in combinatie met de windrichting kan nauwkeuriger worden onderzocht waar geur en daarmee de bron van overlast vandaan komt. Het daarin gespecialiseerde bedrijf Comon Invent heeft de meldingen van overlast op straatniveau, de gegevens uit de Stankmelder-app van de bewoners én de data uit de eNoses geanalyseerd. Dit gaat in eerste instantie door tot en met mei 2021.

Aan de hand van analyses van het eNose netwerk onderzoeken wij of er mogelijk óók geurbronnen zijn aan de noordoostkant van het Noordzeekanaal, die een bijdrage leveren aan de geurhinder. Het is bekend dat er in het gebied rond de TT Vasumweg meerdere bedrijven zijn die vluchtige organische stoffen (oplosmiddelen) gebruiken in hun proces. Dit gaat de OD NZKG de komende maanden onderzoeken. Dit doen wij samen met de afdeling die verantwoordelijk is voor het toezicht bij deze bedrijven.

Hier vind u het rapport van deze analyse (inclusief oplegnotitie). Ter bescherming van persoonsgegevens zijn geen namen en adressen van bewoners verstrekt door OD NZKG. In de rapportage komen geen bedrijfsnamen voor. De OD NZKG gebruikt die gegevens wel om gebiedsgericht de bronnen beter te kunnen duiden.

December 2020

In augustus zijn emissiemetingen en geurmetingen uitgevoerd bij ICL, in opdracht van de OD NZKG. Uit het emissieonderzoek blijkt dat de gemeten emissies van fijn stof, ammoniak, chlorides, fluorides, sulfaten en fosfaten voldoen aan de grenswaarden, zoals gesteld in de Omgevingsvergunningen of het Activiteitenbesluit. Uit de geurmetingen blijkt dat de geurconcentratie van ICL in de woonwijk Tuindorp Oostzaan goed waarneembaar is.
De geur is tevens beoordeeld op (on)aangenaamheid door een geurpanel (hedonische weegfactor). Door deze hedonische weging wordt de geurconcentratie 6 tot 8 maal kleiner.
Het geurrapport heeft ons inzicht gegeven in de huidige geursituatie van ICL. Dit betekent niet dat het hier stopt. Er is in het gebied sprake van een cocktail aan geuren. De OD NZKG doet verder onderzoek of daar nog vermindering van de overlast in is te behalen en of geurbeleid aangepast kan worden. Daarnaast is een procedure voor een ambtshalve wijziging van de vergunning opgestart waarbij het aanvaardbaar geurhinderniveau voor ICL vastgesteld zal gaan worden.  

November 2020

We hebben de communicatie richting bewoners geïntensiveerd: alle bewoners die sinds 2019 een melding hebben gedaan over geuroverlast kregen een brief met de laatste stand van zaken met daarbij deze flyer, deze aandachtsdossierpagina is aangemaakt en de pagina met veelgestelde vragen is uitgebreid. Daarnaast was op 21 oktober een online meeting met de kerngroep van bewoners. Hierin ging het onder andere over het luchtonderzoek dat bij ICL is uitgevoerd.

Oktober 2020

• We onderzoeken of we aanvullende eisen kunnen opnemen in de huidige vergunning van de bedrijven ICL en Bunge. Onderdeel hiervan is een onderzoek naar emissies uit de schoorsteen bij ICL en Bunge. Naast de reguliere klachtafhandeling intensiveren we het aantal preventieve geurrondes in de wijk, om de herkomst van de geuren beter en eerder te kunnen duiden.
• In opdracht van de OD NZKG is onderzoek gedaan naar de emissies van stoffen en de geur bij ICL, in samenwerking met de GGD. In een online bijeenkomst met de kerngroep bespreken we de resultaten hiervan en eventuele vervolgstappen.

Voorjaar 2020

• De OD NZKG heeft het rapport over de nulsituatie met betrekking tot geuremissie van ICL ontvangen. Hieruit blijkt dat het bedrijf voldoet aan de norm voor geur uit het provinciale geurbeleid. Het provinciaal geurbeleid zegt dat naast de geurnorm ook voldaan moet worden aan het toepassen van de best beschikbare techniek (BBT) in relatie tot aanvaardbaar geurhinderniveau. Daarom wordt een proces gestart met ICL om te onderzoeken of de voorschriften in de omgevingsvergunningen hierop aangepast kunnen worden. Voor Bunge worden de aspecten BBT én aanvaardbaar geurhinderniveau ook meegenomen in de revisie van de omgevingsvergunning.
• Uit de analyse van de klachten en de gegevens uit de eNoses blijkt dat naast de geuren van ICL en Bunge, onder andere ook de olieterminals in het Amsterdamse havengebied mogelijke bronnen zijn. De OD NZKG is daarom doorgegaan met het regelmatig uitvoeren van preventieve geurronden bij zuidwestenwind om dat te onderzoeken. De nadruk ligt daarbij op het bedrijf ICL.
• We hebben meer de samenwerking gezocht met de GGD Amsterdam vanwege de gezondheidsvragen die er bij bewoners zijn. Bewoners maken zich vooral zorgen over de geur afkomstig van ICL. De OD NZKG heeft een gesprek gehad over de geurproblematiek in de wijk met de directie van de bedrijven ICL en Bunge. Hierin is onder meer afgesproken dat de bedrijven onderzoeken of ze op basis van informatie vanuit de klachten die bij de OD NZKG binnenkomen, eenvoudig te realiseren maatregelen kunnen doorvoeren om geuroverlast te verminderen.
• Met de kerngroep van bewoners is via een online overleg gesproken over de aanpak en over hoe de overlast wordt ervaren.

Najaar 2019

• Binnen de OD is een integraal team samengesteld met collega’s van vergunningverlening, toezicht en een luchtspecialist. Dit om zo goed mogelijk vragen te kunnen beantwoorden, klachten te behandelen en toezicht en vergunningverlening in te zetten. Maar ook om de gemeente Amsterdam en Provincie Noord-Holland goed te informeren. 
• Inspecteurs hebben preventieve geurronden in de wijk uitgevoerd bij (zuid)westenwind.
• ICL Fertilizers heeft geurmetingen aan de schoorsteen laten verrichten om de nulsituatie te bepalen. Dit was noodzakelijk omdat zij van plan zijn met secundaire grondstoffen te gaan werken. Met deze zogenaamde nulmeting kan het effect van de secundaire grondstoffen op de geur op een later moment worden vastgesteld met een nieuwe geurmeting.
• Voor beide bedrijven is bekeken welke mogelijkheden er zijn om direct handhavend op te treden voor geur.
• Een terugkoppeling is gegeven in de wijk aan een afvaardiging van bewoners over de stand van zaken. De behandeling van klachten en informatieverstrekking wordt door hen genoemd als verbeterpunt. Hiermee gaat de OD aan de slag.
• De bewoners hebben een rondleiding bij ICL gehad.

Voorjaar 2019

Eerste bewonersbijeenkomst Tuindorp Oostzaan waarbij onder andere OD NZKG is uitgenodigd door de bewoners.