Nieuw testcentrum zorgt voor een veilige Piet Heintunnel

Datum: 20-07-2022

Tunnelveiligheid is een van de expertises van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG). We houden toezicht op maar liefst 22 tunnels binnen ons werkgebied. Één daarvan is de Piet Heintunnel in Amsterdam. Deze tunnel is dicht voor een renovatie, om te voldoen aan de Tunnelwetgeving. Op 8 juli bracht ons projectteam een werkbezoek aan deze tunnel en het testcentrum. Projectleider Ans Bergsma was hier ook bij aanwezig “Het digitaal en virtueel testen van de tunnelsystemen is indrukwekkend”.

Wat gebeurt er bij de Piet Heintunnel? 

‘Alle wegtunnels die langer zijn dan 250 meter moeten sinds 2019 voldoen aan de Tunnelwetgeving. Hierin staan allerlei regels over veiligheid. De Piet Heintunnel voldeed niet aan alle regels en ging vorig jaar dicht voor een grote renovatie. De technische installaties zijn vervangen, zoals de ventilatoren, verlichting, camera’s en hulppostkasten. Daarnaast zitten er bijvoorbeeld nieuwe vluchtdeuren in de tunnel en is brandwerende beplating aangebracht. Ook heeft de Piet Heintunnel een nieuwe bediening, besturing en bewaking.’

Waarom kon de tunnel na 2019 nog open blijven?

‘Renovatie was op dat moment niet haalbaar en de gemeente Amsterdam diende een gedoogverzoek met veiligheidsdocumentatie bij ons in om de tunnel open te kunnen houden. Daarvoor was de staat van de tunnel in kaart gebracht en wat er voor nodig was om de tunnel veilig en verantwoord langer open te houden voor verkeer. Daaruit bleek bijvoorbeeld dat er niet genoeg ventilatiecapaciteit was om grote branden te beheersen. Daarom is er een vrachtwagenverbod gekomen. Dat was een belangrijke maatregel en voorwaarde om te kunnen gedogen. Zo waren er nog tal van maatregelen nodig om de tunnel voor een periode van 2 jaar aantoonbaar veilig open te houden.’

Wat viel je op tijdens jullie bezoek?

‘Naast een rondleiding door de tunnel, bekeken we het testcentrum, waarbij we een deskundige uitleg kregen. Hierin is de verkeerscentrale nagebouwd met schermen en bedieningsapparatuur. Hiermee kunnen situaties in een virtuele kopie van de tunnel worden nagebootst. Dat testen is heel belangrijk, want de bedieningssoftware speelt een cruciale rol bij tunnelveiligheid. Als er een ongeluk is moeten de stoplichten op rood, de afsluitbomen omlaag, en moeten ook andere installaties in de goede volgorde en op het juiste niveau werken tijdens de calamiteit. Alle systemen en installaties moeten goed functioneren en samenwerken. Het was best indrukwekkend om dit in werking te zien en geeft ook vertrouwen in een zorgvuldige aanpak. In het testcentrum zijn ook digitale opleidings- en oefenfaciliteiten voor de verkeersleiders die de tunnel bedienen en bewaken.’

Wat is onze rol als de tunnel geopend is?

‘Volgens planning gaat de tunnel in december weer open voor verkeer. Voordat hij open mag, toetsen wij de aanvraag openstellingsvergunning. De tunnelbeheerder moet daarin aantonen dat de tunnel veilig is en blijft. Hierbij wordt van alles gecontroleerd. De focus van de Omgevingsdienst daarbij ligt op zelfredzaamheid: kunnen mensen er snel en veilig uitkomen wanneer er een incident is. Uiteraard zijn we na openstelling van de tunnel niet klaar. Dan gaan onze werkzaamheden over in regulier toezicht en voeren we 6-jaarlijks onderzoek uit waarbij we controleren of de tunnel voldoet aan de Tunnelwetgeving.’   

Klopt het dat wij de meeste expertise over tunnelveiligheid in huis hebben?

‘Wij zijn wel redelijk uniek volgens mij. We hebben 22 tunnels in ons werkgebied. Naast Amsterdam ook in Haarlemmermeer, Amstelveen en Velsen. Behalve wegtunnels hebben we ook nog trein- en metrotunnels in ons werkgebied. Wij hebben heel veel kennis in huis.’