Datum: 21-02-2022

Op 17 februari 2022 hield de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) een bijeenkomst voor omwonenden van ijzergieterij Waeles uit Nieuw-Vennep. Onderwerp van gesprek was het emissie- en gezondheidsonderzoek dat in 2021 was gehouden. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat het bedrijf op bepaalde stoffen de maximaal toegestane waarden heeft overschreden. 12 geïnteresseerden waren aanwezig op de bijeenkomst in zalencentrum het Trefpunt. Naast een luchtspecialist van de OD NZKG, gaf een vertegenwoordiger van de GGD uitleg over de effecten op de gezondheid van omwonenden.

Omwonenden van de fabriek maken zich al lange tijd zorgen over hun gezondheid naar aanleiding van de geuroverlast van Waeles. In 2021 kwamen de gemeente Haarlemmermeer en provincie Noord-Holland overeen om een emissie- en immissieonderzoek uit te laten voeren, om erachter komen welke stoffen de fabriek uitstoot en in welke hoeveelheid.

Emissieonderzoek

In augustus 2021 voerde een geaccrediteerd bureau dit onderzoek uit. Hierbij namen zij tijdens de productie monsters uit de schoorstenen van de relevante bedrijfsprocessen. Uit het onderzoek blijkt dat de emissiegrenswaarde van vluchtige organische stoffen bij de twee afzuigingen van de gietbaan, de coatinglijn en de kerngieterij wordt overschreden. Ook wordt de emissiegrenswaarde van zware metalen (de sommatie van arseen, beryllium, cadmium, lood en nikkel, behorend tot stofklasse MVP1) bij de afzuiging van de koeltrommel overschreden. Bij de overige emissiepunten voldoen alle stoffen aan de geldende emissiegrenswaarden.

Veegmonsters

Naast het emissieonderzoek werden ook veegmonsters genomen in de omgeving van Waeles, om te onderzoeken in hoeverre de stoffen zich in de omgeving verspreiden. Dit gebeurde op vier plekken: een gevelplaat in de Bosstraat, bij de brandweerkazerne en op twee plekken bij het kinderdagverblijf. Op alle plekken waren de concentraties van gemeten stoffen laag, behalve van lood op gevelplaat in de bosstraat. Een logische verklaring hiervan is dat het afkomstig is van een loodslab van het pand zelf. Het kan onmogelijk van Waeles afkomstig zijn, omdat dan ook op de andere plekken een verhoogde concentratie waargenomen had moeten worden.

Gezondheidsonderzoek

Aan de hand van de resultaten uit het emissieonderzoek heeft het onderzoeksbureau een verspreidingsberekening uitgevoerd, waarmee de GGD een gezondheidsonderzoek kon uitvoeren. Berekend is aan welke achtergrondconcentraties van stof, zware metalen en vluchtige organische stoffen de bewoners in de omgeving van Waeles worden blootgesteld. De conclusie van de GGD was dat de invloed van de uitstoot van Waeles op de leefomgeving beperkt was, maar dat het terugdringen van de emissies wel leidt tot gezondheidswinst. Overigens lijkt in de omgeving van Waeles geen verhoogd gezondheidsrisico te zijn ten opzichte van het gemiddelde in Nederland.

Faillissement

De uitkomsten van het onderzoek geven voldoende aanleiding om tot handhaving over te gaan bij Waeles. Dit is echter niet aan de orde, omdat het bedrijf in november 2021 failliet is verklaard. Sindsdien zijn er ook geen geurklachten meer gekomen uit de omgeving. De vergunning van Waeles blijft wel van kracht op het terrein. Deze kan alleen door een volgende eigenaar worden overgenomen als deze dezelfde bedrijfsactiviteiten gaat voeren als Waeles. De kans is echter klein dat dit gebeurt. De eerste signalen zijn dat er een lichtere vorm van industrie komt. De fabriek van Waeles wordt op dit moment ontmanteld.

Documenten

Meetrapport emissie en depositie onderzoek (SGS)

Rapport immissieonderzoek van stof, zware metalen en VOS (SGS)

Gezondheidskundig advies (GGD)

Samenvatting emissie- en immissieonderzoek en gezondheidskundig advies (OD NZKG)